Jak przedłużyć pobyt w Polsce bez powrotu do kraju?

Dokumenty uprawniające do legalnego pobytu.
Każdy obywatel kraju spoza Unii Europejskiej, by móc przebywać w Polsce legalnie musi posiadać odpowiedni dokument uprawniający go do legalnego pobytu. Takich dokumentów jest kilka:
- paszport biometryczny
- wiza krajowa lub Schengen
- zezwolenie na pobyt czasowy lub pobyt stały na terenie RP

• Paszport biometryczny uprawnia do wjazdu na teren Polski bez konieczności posiadania wizy krajowej lub wizy Schengen. Kogo dotyczy ruch bezwizowy w oparciu o paszport biometryczny? Obywateli: Bośni, Czarnogóry, Gruzji, Macedonii Północnej, Mołdawii, Serbii i Ukrainy. Pełna lista państw, których obywatele mogą przebywać w Polsce w ramach ruchu bezwizowego znajduje się na stronie rządowej.
• Wiza krajowa, czyli wiza typu “D” uprawnia do wjazdu na terytorium Polski i ciągłego pobytu lub do kilku następujących po sobie pobytów, które łącznie trwają od 90 dni do roku w okresie ważności wizy. Co ważne wiza krajowa typu „D” uprawnia także do poruszania się po strefie państw Schengen przez max. 90 dni w ciągu 180 dni, w okresie ważności wizy. Wiza Schengen, czyli wiza typu „C” uprawnia do wjazdu i przebywania w strefie państw Schengen w okresie max. 90 dni w ciągu każdego 180-dniowego okresu.
• Zezwolenie na pobyt czasowy lub stały na terenie Polski to nic innego, jak – popularnie nazywana – karta pobytu. Udzielane jest obcokrajowcom przebywającym na terenie Polski dłużej niż 3 misiące.

Zasady legalizacji pobytu na terenie Polski są już powszechnie znane, ponieważ od wielu lat przyjeżdżają tu pracownicy z innych krajów – głównie z Ukrainy.
Co jednak zrobić, żeby przedłużyć legalny pobyt w Polsce bez konieczności wyjazdu? Jak zwykle „diabeł tkwi w szczegółach”.
Sposoby na to są dwa. Można złożyć wniosek o:

1. Przedłużenie ważności wizy,
2. Wydanie zezwolenia na pobyt czasowy

Pierwszy sposób jest dość skomplikowany. Z oficjalnych stron rządowych można dowiedzieć się, że (cyt.):
„Przedłużenie okresu ważności wydanej wizy krajowej lub okresu pobytu objętego tą wizą może nastąpić, jeżeli są spełnione łącznie następujące warunki:

1. przemawia za tym ważny interes zawodowy lub osobisty cudzoziemca albo ze względów humanitarnych nie może on opuścić tego terytorium przed upływem terminu ważności wizy krajowej lub przed końcem objętego tą wizą dozwolonego okresu pobytu;
2. zdarzenia, które są przyczyną ubiegania się o przedłużenie wizy krajowej, wystąpiły niezależnie od woli cudzoziemca i nie były możliwe do przewidzenia w dniu składania wniosku o wydanie wizy krajowej;
3. okoliczności sprawy nie wskazują, że cel pobytu cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej będzie inny niż deklarowany;
4. nie zachodzą okoliczności, z powodu których odmawia się wydania wizy krajowej.” (koniec cyt.).

W praktyce oznacza to tyle, że cały proces przedłużenia ważności wizy jest skomplikowany i dotyczy niewielkiej grupy obcokrajowców.

Drugi sposób, to powszechnie znana „karta pobytu”, czyli złożenie wniosku o wydanie zezwolenia na pobyt czasowy na terenie Rzeczypospolitej Polskiej. Ale i w tym przypadku są niuanse, które najczęściej zniechęcają obcokrajowców do ubiegania się o „kartę pobytu”.
Kluczowe czynniki, które powodują, że cudzoziemiec nie chce składać wniosku o wydanie zezwolenia na pobyt czasowy są następujące:

1. biurokracja i stos dokumentów, które trzeba złożyć wraz z wnioskiem,
2. termin rozpatrywania wniosku, który w niektórych województwach przekracza pół roku, a nawet sięgają roku,
3. koszty administracyjne, które trzeba ponieść.

Biurokracja i stos dokumentów.
Cudzoziemiec składa wniosek osobiście do wojewody odpowiedniego ze względu na miejsce jego pobytu. Wniosek musi być złożony nie później niż w ostatnim dniu legalnego pobytu na terytorium Polski. Wniosek można także wysłać listem poleconym na adres urzędu za pośrednictwem Poczty Polskiej. Trzeba pamiętać, że list koniecznie trzeba wysłać z tzw. zwrotnym potwierdzeniem odbioru, po to, żeby mieć potwierdzenie, że się złożyło wniosek. Uwaga, za datę dostarczenia wniosku uznaje się datę nadania korespondencji w placówce pocztowej, dlatego ważne jest, by pozostawić wszelkie potwierdzenia nadania listu. List możesz nadać w ostatni dzień Twojego legalnego pobytu. Do wniosku należy dołączyć:
- 4 fotografie,
- kserokopię ważnego dokumentu podróży (paszportu)
- załącznik nr 1 który ma być wypełniony i podpisany przez pracodawcę,
- potwierdzenie opłaty skarbowej, czyli opłatę za wniosek.
Uwaga. Wymienionych powyżej dokumentów nie musisz składać od razu z wnioskiem. Możesz je dostarczyć w późniejszym terminie. Wymienione dokumenty są niezbędne do rozpoczęcia postepowania administracyjnego w Twojej sprawie. Jeśli okaże się, że są w nich braki Urzędnik rozpatrujący Twoją sprawę wezwie Cię do ewentualnego uzupełnienia braków w dokumentach. Możesz je także dosłać bez uprzedniego wezwania, ale w piśmie przewodnim należy podać sygnaturę sprawy, pod którą Twój wniosek został zarejestrowany.
W zależności od indywidualnej sytuacji do wniosku mogą być również niezbędne:
- oryginał informacji starosty nt. rynki pracy, lub dokument potwierdzający zwolnienie z tego obowiązku,
- aktualny dokument potwierdzający zapewnione miejsce zamieszkania na terytorium RP, np. umowa najmu mieszkania lub tymczasowe zameldowanie w danym miejscu,
- jeżeli pracujesz w zawodzie regulowanym – będzie konieczność złożenia dokumentów potwierdzających Twoje kwalifikacji lub spełnienie warunków, które są wymagane, np. odpowiednie doświadczenie na danym stanowisku pracy.
Po złożeniu wniosku czekamy na pismo z urzędu w sprawie dalszych decyzji. W korespondencji z urzędu najczęściej można znaleźć wezwanie do uzupełnienia braków w dokumentach (o czym już pisaliśmy nieco wyżej), lub powiadomienie o konieczności złożeniu odcisków palców.

Terminy rozpatrywania i konsekwencje z tego płynące.
Na odpowiedź z urzędu (na pierwszy list) można czekać od 1 do 6 miesięcy. Nierzadkie są przypadki, że na pierwszy list czeka się nawet 8-10 miesięcy. Co za tym idzie, na ostateczną decyzje o wydaniu zezwolenia na pobyt czasowy czeka się nawet rok, a w niektórych przypadkach nawet dłużej. Co jest powodem tak długiego oczekiwania? Po pierwsze zależy to od tego, do jakiego urzędu wojewódzkiego został złożony wniosek. Niektóre z nich (lub ich delegatury) są bardzo obciążone ilością rozpatrywanych wniosków, ponieważ „cieszą się popularnością” ze względu ilość pracy w danym województwie. Drugim, bardzo istotnym powodem jest to, czy do wniosku zostały dołączone wszystkie niezbędne dokumenty, umożliwiające urzędnikowi rozpocząć procedurę administracyjną. Jeśli czegoś zabrakło, urzędnik wysyła wezwanie do uzupełnienia braków, co przedłuża cały proces.
Ważne jest jednak to, że podczas rozpatrywania wniosku, do momentu wydania decyzji w sprawie pobyt obcokrajowca w Polsce jest absolutnie legalny i jeśli ma stosowne zezwolenia na pracę, może on nadal pracować. Niemniej jest jeden problem. Przez cały okres rozpatrywania wniosku cudzoziemiec powinien pozostać w Polsce w miejscu, gdzie wskazanym we wniosku. Dlaczego? Ponieważ w każdej chwili może być wysłana korespondencja z urzędu. Może też pojawić się Policja w celu weryfikacji faktycznego pobytu. Wyjazd z Polski jest oczywiście możliwy w każdym czasie, ale powrót do Polski będzie trudny, z uwagi na to, że złożony wniosek o wydanie zezwolenia na pobyt czasowy nie uprawnia do wjazdu do Polski. Zatem, dopóki nie dostaniesz karty pobytu, lepiej nie wyjeżdżać.

Koszty administracyjne, Czy trzeba je od razu ponosić?
Za zezwolenie na pobyt czasowy i pracę trzeba zapłacić 440 zł. W przypadku, gdy wniosek o zezwolenie na pobyt czasowy jest wydawane na podstawie łączenia rodzin jest to opłata w kwocie 340 zł. Jeśli jest to wniosek o pobyt stały opłata wynosi 640 zł.
Jeśli na dany moment nie masz pieniędzy, by opłacić wniosek to nie musisz tego robić. Opłatę można dostarczyć po otrzymaniu z urzędu pierwszego listu, w którym z pewnością znajdzie się wezwanie do wniesienia stosownej opłaty.
Dodatkowe opłaty to:

1. 50 zł opłaty za wydanie samej karty pobytu,
2. 25 zł w przypadku osób które w dniu złożenia wniosku nie ukończyły 16 lat.

Podsumowując – najrozsądniejszym rozwiązaniem na przedłużenie legalnego pobytu w Polsce jest złożenie wniosku o wydanie zezwolenia na pobyt czasowy – „kartę pobytu”. Mając odpowiednią wiedzę, można przez ten proces przejść sprawnie i w miarę bezproblemowo.
A czy możliwe jest, by legalny pobyt przedłużyć tylko kilka miesięcy i to bez ponoszenia kosztów administracyjnych? Oczywiście, że tak. Jeśli chcesz wiedzieć jak to zrobić, obserwuj portal East Hunters, ponieważ w niedalekiej przyszłości udostępnimy Ci rozwiązania umożliwiające składanie wniosków o wydanie „karty pobytu”.
Nasze wsparcie będzie polegać na przygotowaniu wszystkich dokumentów. Wystarczy, że wypełnisz formularz, wskażesz nam paczkomat do którego mamy Ci przysłać komplet dokumentów, który przełożysz do przygotowanej koperty i wyślesz do odpowiedniego urzędu. Te i wiele innych rozwiązań – w tym także te na kilka miesięcy bez kosztów administracyjnych – już wkrótce.